obóz koncentracyjny(strona 2/3)

Gdy do obozów koncentracyjnych zbliżał się front, więźniowie byli wysyłani w transportach, albo pieszo przeganiani do kolejnych obozów w głębi Niemiec. Ten sam los spotkał więźniów z Auschwitz. - W momencie wyzwolenia było tam 7 tys. osób. Pozostali więźniowie - ok. 130 tys., od jesieni 1944 r. byli wysyłani na zachód - mówi dr Jolanta Żyndul z Uniwersytetu Warszawskiego, kierownik Centrum Badania i Nauczania Dziejów i Kultury Żydów w Polsce im. Mordechaja Anielewicza.

Niewinność niemieckich kobiet to wykreowany po wojnie mit. Podobnie jak mężczyźni, część Niemek również brała udział w ludobójstwie, uniknęły jednak kary. - Sąd uniewinnił na przykład 14 niemieckich pielęgniarek z zakładu w Międzyrzeczu, które brały udział w zgładzeniu w przenośnych komorach gazowych 8 tys. ludzi. (...) Większość pielęgniarek i lekarek, które mordowały ludzi, po wojnie nadal pracowała w zawodzie - twierdzi niemiecka historyk Kathrin Kompisch.

Nazistowski obóz janowski we Lwowie działał zaledwie dwa lata. To wystarczyło, by przekształcił się z miejsca katorżniczej pracy przymusowej w katownię, w której mordowano tysiące polskich i ukraińskich Żydów. Gdy 19 listopada 1943 roku garstka więźniów wybranych do odkopywania i palenia zwłok podjęła desperacką próbę buntu, Niemcy po raz kolejny zastosowali odpowiedzialność zbiorową. 71 lat temu oddziały SS otoczyły obóz przy ul. Janowskiej i zimną krwią pozbawiły życia resztę jego mieszkańców - pisze Michał Staniul w artykule dla WP.PL.

Do obozu koncentracyjnego Stutthof (Sztutowo) przybył pierwszy transport więźniów - około 200 osób z Gdańska. Stutthof był pierwszym i najdłużej działającym obozem hitlerowskim na ziemiach polskich, istniał do maja 1945 roku.

Wyzwolono obóz koncentracyjny w Majdanku, w południowo-wschodniej części Lublina. W chwili wyzwolenia Majdanka przebywało w nim około tysiąca więźniów, wśród nich żołnierze Armii Krajowej. Szacuje się, że przez obóz przeszło około 150 tysięcy więźniów, kilkudziesięciu narodowości. Wśród osadzonych najwięcej było Żydów i Polaków. Ostatnie badania (Tomasza Kranza), wskazują, że w obozie zamordowano 78 tysięcy osób, wśród nich 59 tysięcy Żydów.

Tylko dwóch spośród 140 strażników odpowiedzialnych za ludobójstwo w podobozie KL Stutthof w Bocieniu stanęło przed sądem. W obozie w makabryczny sposób zamordowano kilka tysięcy kobiet. Łagodnie potraktowano również najwyższe dowództwo Stutthofu. Drugi komendant obozu Paul Werner Hoppe został skazany na 9 lat więzienia, uwolniono go 1,5 roku przed końcem odbywania kary. - Oprawca, który miał na rękach krew dziesiątek tysięcy ludzi, bo w Stutthofie zginęło ponad 65 tys. więźniów, praktycznie żył na wolności - mówi historyk Sebastian Bartkowski w programie "Historia bez końca".

70 lat temu z niemieckiego obozu Auschwitz uciekli Żydówka Mala Zimetbaum i Polak Edward Galiński. Para zakochanych w sobie młodych ludzi została złapana dwa tygodnie później. Trafili do obozu i po śledztwie zostali zamordowani.

Radzieckie wojska wyzwoliły hitlerowski obóz koncentracyjny dla kobiet w Ravensbrueck. Od wiosny 1939 roku zamordowano tam blisko 90 tysięcy kobiet, w tym 35 tysięcy Polek.

Amerykańskie wojska wyzwoliły hitlerowski obóz koncentracyjny w Dachau, założony 22 marca 1933 roku. Przez 12 lat hitlerowcy więzili tam ponad dwieście tysięcy osób. Do dnia wyzwolenia w obozie zmarło ponad 31 tysięcy ludzi.

Szef policji III Rzeszy i ziem okupowanych Heinrich Himmler wydał rozkaz o utworzeniu obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.

Amerykańskie wojska wyzwoliły hitlerowski obóz koncentracyjny we Flossenburgu, w którym zmarło lub zostało zamordowanych 30 tysięcy osób.

Radzieckie i polskie wojska wyzwoliły obóz koncentracyjny w Sachsenhausen-Oranienburgu, w którym hitlerowcy zamordowali prawie 60 tysięcy osób.

Wojska brytyjskie wyzwoliły obóz koncentracyjny w Bergen-Belsen. Do dziś nie wiadomo dokładnie, ilu ludzi poniosło śmierć w tym obozie, ponieważ Niemcy spalili obozową ewidencję. Przypuszcza się jednak, że co najmniej 50 tysięcy. W ciągu kilku tygodni po wyzwoleniu zmarło dalszych 13 tysięcy więźniów, mimo że Anglicy założyli przy obozie szpital polowy z 14 tysiącami łóżek.

Żołnierze 1 polskiej Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka wyzwolili obóz kobiecy w Oberlangen w Niemczech, gdzie więziono uczestniczki Powstania Warszawskiego.

Amerykańska 3. Armia wyzwoliła obóz koncentracyjny w Buchenwaldzie, przy minimalnym oporze ze strony Niemców.

Znaleźli się między dwoma frontami, otoczeni przez Niemców i Armię Czerwoną, atakowani przez Armię Ludową i sowieckich dywersantów. 1,4 tys. żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, sformowanych w Brygadę Świętokrzyską, przetrwało ataki i przebiło się przez linię frontu. Polscy partyzanci dotarli do Czech i wyzwolili tysiąc kobiet z obozu koncentracyjnego w Holiszowie, biorąc przy tym do niewoli 200 esesmanów. Zdążyli w ostatniej chwili, Niemcy byli przygotowani do spalenia kobiet żywcem. Polskich wyzwolicieli mieszkańcy tej miejscowości pamiętają do dziś.

Wyzwolenie przez wojska 1 frontu ukraińskiego niemieckiego obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen (Rogoźnica) na Dolnym Śląsku.

Wojska radzieckie wkraczają do niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Naziści zamordowali w nim ponad półtora miliona osób, z których ponad milion stanowili Żydzi.

Początek najsłynniejszego na terenie Polski „marszu śmierci” z Auschwitz-Birkenau. Niemcy wyprowadzali z obozu 56 tysięcy więźniów. Marsz odbywał się na 63-kilometrowej trasie z Oświęcimia do Wodzisławia Śląskiego. Z powodu mroźnej i śnieżnej zimy oraz niezwykłej brutalności hitlerowców, na trasie marszu naliczono około 600 ciał. Do Wodzisławia więźniowie dotarli 22 stycznia 1945 roku, gdzie załadowano ich do węglowych wagonów towarowych i skierowano transport w głąb Rzeszy w kierunku Moraw, Austrii i obozu Mauthausen-Gusen. W wyniku mrozu, marszu, transportu oraz egzekucji i brutalności hitlerowców zginęło około 15 tysięcy więźniów.